چرا کنتاکتور کار نمی کند؟ علائم خرابی کنتاکتور

وظیفه کنتاکتور چیست؟ کنتاکتور قطعه ای است که برای قطع و وصل جریان الکتریکی استفاده می شود. برای قطع و وصل جریان الکتریکی توسط کنتاکتور کافیست که بوبین کنتاکتور را تحرکی کنیم.با تحریک بوبین کنتاکتور تیغه های کنتاکتور تغییر وضعیت داده و همچنین تیغه های قدرت کنتاکتور نیز وصل می شود..در برخی موارد امکان دارد که کنتاکتور عمل نکند و یا وظیفه قطع و وصل جریان الکتریکی را به درستی انجام ندهد.در ادامه مطلب به بررسی علل خرابی کنتاکتور و علائم خرابی کنتاکتور خواهیم پرداخت.

علائم خرابی کنتاکتور

یک عامل باعث هرابی کنتاکتور نمی‌شود و علائم خرابی کنتاکتور گوناگون وجود دارد که باعث می‌شود این سوال پیش آید که چرا کنتاکتور کار نمی کند؟ در ادامه به معرفی علائم خرابی کنتاکتور می‌پردازیم.

1. خرابی بوبین کنتاکتور
2. خرابی پلاتین کنتاکتور
3. کمبود ولتاژ ورودی بوبین کنتاکتور
4. خرابی هسته آهنی کنتاکتور
5. بار الکتریکی زیادتر از جریان نامی کنتاکتور

1. خرابی بوبین کنتاکتور

یکی از علائم خرابی کنتاکتور خرابی بوبین کنتاکتور می باشد. بوبین کنتاکتور، یک نوع آهنربای الکتریکی است که با وصل شدن جریان الکتریکی هسته متغییر کنتاکتور را به وسیله میدان الکتریکی ایجاد شده به  داخل خود می کشد.خرابی بوبین کنتاکتور باعث عمل نکردن کنتاکتور می شود. در اکثر برند های کنتاکتور از جمله کنتاکتور ال اس، بوبین کنتاکتور به صورت جداگانه موجود بوده و قابلیت تعویض بوبین به صورت جداگانه وجود دارد.

برای انجام تست بوبین کنتاکتور کافیست مطابق با ولتاژ نامی بوبین کنتاکتور، به آن برق می‌دهیم. ولتاژ متصل شده به بوبین کنتاکتور می‌تواند از نوع جریان مستقیم یا جریان متناوب باشد. به محض برق دار شدن بوبین، شار مغناطیسی در هسته آهنی باید برقرار شود و پلاتین‌ها متصل شوند. در این صورت باید صدای کلیکی شنیده شود و در صورتی که کنتاکتور شما دارای نشانگر مکانیکی باشد؛ با تحریک بوبین باید جابجا شود. همچنین به وسیله مولتی متر نیز می توان بوبین کنتاکتور را تست کرد به این صورت که دو سر پروپ مولتی متر را به دو سر بوبین کنتاکتور وصل می کنیم اگر مولتی متر، مدار باز را نشان دهد،نشان دهنده خرابی بوبین کنتاکتور بوده و بروبین نیاز به تعویض دارد.

2. خرابی پلاتین کنتاکتور

در برخی موارد خرابی و یا اتصال غلط و یا کثیف بودن پلاتین کنتاکتور باعث وصل نشدن ورودی به خروجی کنتاکتور می شود. برای تست کردن پلاتین کنتاکتور می توان از مولتی متر استفاده کرد. نحوه تست کنتاکتور به این شکل است که مولتی متر را در حالت بیزر قرار داده و  پراپ های کنتاکتور را به  ترتیب به سه سر ورودی کنتاکتور وصل می کنیم در این حالت نباید بیزر مولتی متر عمل کرده، برای تست ورودی و خروجی کنتاکتور دو سر پروپ مولتی متر را ابتدا به ورودی اول L1 وصل کرده و سر دیگر را به خروجی اول T1 متصل میکنیم در این حالت در صورتی که بوبین کنتاکتور قطع باشد پلاتین  L1  و T1 نباید به متصل باشد و بیزر مولتی متر عمل نمی کند.

3. کمبود ولتاژ ورودی بوبین کنتاکتور

یکی دیگر از علائم خرابی کنتاکتور مانند کنتاکتور هیمل می تواند به کمبود ولتاژ ورودی بوبین آن ارتباط داشته باشد به این معنی که اگر ولتاژ ورودی بوبین به نسبت ولتاژ کار بوبین پایین تر باشد باعث عدم روشن شدن بوبین و در نتیجه عمل نکردن کنتاکتور می شود.برای اطمینان سطح ولتاژ ورودی می توان به وسیله مولتی متر سطح ولتاژ ورودی منبع تغذیه را تست نمود و از سالم بودن و بدون نوسان بودن آن اطمینان حاصل نمود.

در برخی موارد مشکل در نحوه اتصالات نیز می تواند باعث بروز این خطا شود. برای حل کردن این مشکل ابتدا اتصالات سیم کشی به بوبین کنتاکتور را  بررسی کنید. مطمئن شوید که همه اتصالات ایمن و محکم هستند، زیرا این اتصالات شل می تواند به نوسانات ولتاژ منجر شود.

4. خرابی هسته آهنی کنتاکتور

از مهمترین بخش های هر کنتاکتور همانند کنتاکتور ال اس، هسته آهنی داخلی آن می باشد.میدان مغناطیسی ایجاد شده داخل کنتاکتور به وسیله هسته آهنی داخل آن به وجود می آید.به وجود آمدن میدان مغناطیسی باعث کنتاکت های داخلی کنتاکتور راه به سمت هم کشیده و کنتاکتور عمل می کند.حال اگر هسته آهنی داخل کنتاکتور به آرامی آزاد شود و یا گیر کند باعث بروز مشکلات متعددی داخل کنتاکتور شده و عملکرد عادی کنتاکتور با خطا مواجه می شود.اصطکاک بین هسته آهنی، آسیب فیزیکی به هسته آهنی و مشکل در بوبین از عواملی هستند که باعث آزاد نشدن هسته آهنی کنتاکتور می شود.

5. بار الکتریکی زیادتر از جریان نامی کنتاکتور

یکی دیگر از علائم خرابی کنتاکتور تحمل بار زیاد توسط کنتاکتور می باشد.جریان کشی زیاد از حد توسط کنتاکتور در مرحله اول باعث ایجاد صدای نویز شده و ادامه دار شدن این وضعیت باعث شده که بعد از مدتی کنتاکتور عمل نکند.این امر جدای از عمل نکردن کنتاکتور باعث بروز خطراتی در مدار الکتریکی شده و در برخی مواقع باعث آتش سوزی می شود.

نتیجه گیری

نکاتی که در بالا ذکر شد از جمله مواردی بوده که باعث عمل نکردن کنتاکتور شده و عملکرد سیستم الکتریکی را با خطا مواجه می کند. با دنبال کردن مراحل عیب یابی که در بالاتر گفته شده می‌توانید در ابتدا مشکل خود را شناسایی و در نهایت تصمیم بگیرید که آیا خودتان می‌توانید تعمیر کنید یا نیاز است که به دنبال کمک یک تکنسین حرفه ای باشید. به این نکته توجه داشته باشد که اولیت اول در کارهایتان را ایمنی قرار دهید. با تشخیص درست و تعمیر اصولی، می‌توانید به بازیابی عملکرد کنتاکتور خود بپردازید.