کلید مینیاتوری چیست ؟ معرفی انواع و نحوه نصب آن

یکی از پابه ترین و مهم تربن تجهیزات برق کلید مینیاتوری است که اصولا بسیاری از افراد آن را دیده اند و لی نمی دانستند که این ها کلید مینیاتوری هستند. چه زمانی به سراغ استفاده ار این کبید ها می روند؟ زمانی که نیاز به حفاظت از لپازم برقی یا قطع برق باشد. کلید های مینیاتوری، کوچک شده یک تجهیز مهم برق هستند که در بخش مصرف کننده برای مدیریت جریان برق به کار می رود. در ادامه با ما همراه باشید تا به  پاسخ  مواردی همچون سوال کلید مینیاتوری چیست؟ انواع آن چه می باشد و… برسید.

کلید مینیاتوری چیست؟

کلید مینیاتوری چیست؟ به یک دسته از بریکر ها یا قطع کننده ها در تجهیزات برق صنعتی فشار ضعیف ، کلید مینیاتوری یا  MCB که مخفف کلمه Miniature Circuit Breaker است می گویند. از کلید های مینیاتوری، برای تقسیم جریان بین مصرف کنندگان و حفاظتشان نسبت به اضافه بار و اتصال کوتاه استفاده می کنند. اگر بخواهیم بگوییم، این کلید ها در صنعت برق دارای سابقه طولانی هستند و عملکرد بازگشت پذیر این کلید ها در هنگام خطا، یکی از مهم ترین مزیت های این کلید ها به شمار می آید. این نوع کلید ها نوعی کلید اتوماتیک یا کامپکت نیز می توان به شمار آورد که قابل تعمیر شدن به هیج عنوان نیستند.

کلید های مینیاتوری در واقع از اجزای بسیار ریزی درست شده اند که همه اجزا در یک محفظه پرس شده اند و در صورت خرابی هر قسمت، مجبور به تعویض کل کلید هستیم. این کلید ها برای سیستم های سه فاز و تک فاز ساخته شده اند و رنج جریانی که پوشش می دهند رنج بین 1 الی 125 آمپر است. قدرت قطع کلید های اتوماتیک نسبت به کلید های مینیاتوری بیشتر است و رنح قدرت قطع کلید های مینیاتوری بین 4.5 الی 10 می باشد. این کلید ها تجهیزات جانبی ندارند و تنها تجهیز جانبی که می توان از ان نام برد، کنتاکت کمکی است که در کنار کلید نصب می شود.

اجزای تشکیل دهنده کلید مینیاتوری

این کلید دارای اجزای درشت و ریزی می باشد که از مهم ترین اجزا ان می توان به دو مورد سیم پیچ آن و بی متال اشاره کرد که به وسیله این دو ساختار امکان حفاظت از در برابر اضافه بار به وجود می آید. این به این معناست که در هنگام اضافه بار، به دلیل گرمایی که وحود دار، بی متال تغییر شکل داده و در نهایت سبب قطعی برق می شود. کار سیم پیج نیز، تشخیص اتصال کوتاه است.

در کلید های مینیاتوری یک بخشی به اسم جرقه گیر است که در داخل کلید مینیاتوری به همراه عایق ها قرار دارد و کار آن جلوگیری از ایجاد شدن جرقه های بزرگ در هنگام کلید زنی است. تمامی این سه بخش گفته در کنار  قطعاتی همچون فنر، پین،ترمینال، ضامن و … به صورت وکیوم شده در یک فضای کوچک که قرار دارند که امکان باز کردن و تعمیر کردن آن وجود ندارد.

مشخصات کلید مینیاتوری

یک سری موارد بر روی کلید مینیاتوری که درج شده اند که به شرح زیر می باشند:

• نوع جریان کلید مینیاتوری
• مدل کلید مینیاتوری(در هر برند متفاوت است)
• تیپ یا تایپ کلید مینیاتوری
• رنج جریان نامی کلید مینیاتوری (جریان قابل تحمل)
• رنج ولتاژ نامی کلید مینیاتوری (ولتاژ قابل تحمل)
• نقشه شماتیک کلید مینیاتوری
• قدرت قطع کلید مینیاتوری
• علامت استاندارد یا کد استاندارد IEC
• لوگو برند کلید مینیاتوری

انواع کلید مینیاتوری

این کلید ها دارای انواع مختلفی هستند که در ادامه به معرفی هر کدام و کاربرد هایشان خواهیم پرداخت.

بر اساس تعداد فاز

شبکه برق فشار یا سه فاز یا تکفاز می باشد، به همین علت نیز کلید های مینیاتوری برای محدودهی یک الی سه فاز به همراه یک سیم نول به کار می روند.

 بر اساس رنج ولتاژ

این کلید ها دارای دامنه ولتاژ برای DC و AC هستند. مثلا برای رنج AC در مود سه فاز در محدوده 380 تا 440 ولت و  تکفاز در رنج بین 200 تا 240 ولت می باشند.

بر اساس نوع جریان

سیستم های الکتریکی با دو نوع جریان کار می کنند و ان دو جریان DC و AC می باشند. در نتیجه یرای محافظت دو نوع مینیاتوری جریان برق متناوب و جریان برق مستقیم  داریم.

بر اساس تعداد پل

این نوع از دسته بندی های کلید مینیاتوری بر اساس تعداد پل ها می بشد.  تعداد پل هایی که یک کلید مینیاتوری دارد، از یک الی چهار پل می باشد. علاوه بر این ،‌ما دو نوع دیگر داریم. این دو کلید مینیاتوری کلید مینیاتوری سه پل بعلاوه نول و کلید مینیاتوری تک پل بعلاوه نول است. در این دو مدل همانند مدل های دو پل و چهار پل،‌دیگر حفاظتی روی نول ها نیست و امکان اینکه آن را جدا از یک پل به حساب آوریم نیست.

 بر اساس دامنه جریان

کلید های مینیاتوری نمی تواند همه رنج ها را با توج به بازه وسیع جریانی که دارد، پوشش دهد. به همین دلیل آن ها با مقادیری که استاندارد هستند، تعریف شده اند. این مقادیر از 1، 2، 4، 6، 10، 16 ، 20، 25، 32، 40، 50، 63، 80، 100، 125 و 150 آمپر. می باشند.

 بر اساس دامنه قدرت قطع

یک مولفه مهم در بریکر ها، قدرت قطع می باشد. در نتیجه هرچه قدرت قطع یک کلید بالاتر باشد، قابلیت کلید مینیاتوری در هنگام خطا برا محافظت از تجهیز پایین دستی کلید  خود بالاتر می باشد. حال قدرت قطع به چه معناست؟ قدرت قطع یعنی کلید توانایی قطع جریان اتصال کوتاه عبوری از مدار را دارد.

قدرت قطع در بریکر ها یک مؤلفه مهم است. هرچه میزان قدرت قطع یک کلید بالاتر باشد؛ توانایی کلید در زمان خطا به منظور حفاظت از خود و تجهیز پایین دستی کلید، بالاتر است. قدرت قطع یعنی نمایش توانایی کلید در قطع جریان اتصال کوتاه عبوری از مدار. قدرت قطع کلیدهای مینیاتوری همانند کلید مینیاتوری هیوندای عموماً 4.5، 6 و 10 کیلو آمپر می‌باشد.

بر اساس منحنی کار (تیپ کاری)

کلید های مینیاتوری مانند کلید اتوماتیک ال اس به بارهای مصرفی توجه ویژه ای دارند و انتخاب کردن آن می تواند تابعی از نوع بارهای مصرفی باشد. این موصوع به میزان حساسیتی که کلید دارد مرتبط است و آن را با تیپ های منحتی کار می شناسند. این تیپ های کاری شامل 5  دسته هستند که به شرح زیر می باشند:

1. تیپ C یا کند کار
2. تیپ B یا تند کار
3. لید مینیاتوری تیپ K یا قدرت
4. کلید مینیاتوری تیپ D یا ترانسفورماتوری
5. کلید مینیاتوری تیپ Z یا تیپ بسیار حساس

فرق کلید مینیاتوری با فیوز مینیاتوری

نحوه انتخاب کلید مینیاتوری

در زمان انتخاب کلید مینیاتوری همچون کلید مینیاتوری پارس فانال لازم است تا از مواردی همانند اطلاعات فنی مصرف کنندگان شبکه برق و موارد محیطی کارگاه اطلاع داشته باشید. در ادامه به معرفی مولفه های لازم در هنگام انتخاب این کلید خواهیم پرداخت.

1. مشخص کردن نوع جریان
2. مشخص کردن میزان ولتاژ
3. مشخص کردن تعداد پل ها
4. مشخص کردن فاز های ورودی به کلید
5. انتخاب کردن جریان نرمال برای جریان کاری کلید با در نظر گرفتن دمای محیط
6. مشخص کردن تیپ کلید مینیاتوری

کاربرد کلید مینیاتوری

کلید ها یا فیوز های مینیاتوری یک سری کاربرد هستند که در ادامه به بیان این کاربرد ها خواهیم پرداخت

1. حفاظت کردن در برابر اضافه جریان: یکی از مسائلی که باعث  سوختن تجهیزات پایین دستی و یا از کار افتادگی می شود، نبودن حفاظتی در مقابل اضافه جریان در مدار است. اضافه بار یا اضافه جریان به دلایل گوناگون ایجاد می شود. به عنوان مثال ایراد و یا استهلاک در سیم پیچی یک الکتروموتور موجب بالا رفتن حرارت موتور می شود و در آخر به اضافه جریان منتهی می شود. کلید مینیاتوری در صورتی که. جریان نامی کمتر از جریان خروجی باشد،‌عمل قطع را انجام می دهد.
2. حفاظت در برابر اتصال کوتاه: اگر در مدار اتصال کوتاه رخ دهد مانند اتصال فاز به نول که در این هنگام کلید مینیاتوری بدون اتلاف وفت، عمل قطع را انجام می دهد تا از آسیب رسیدن به بخش های دیگر جلوگیری نماید. در مکان هایی که سیم ها بر روی کار نصب شده باشند یا در محیط های گرم سیم کشی انجام شده باشد، احتمال رخ دادن اتصال کوتاه بسیار بالا می رود و در اینجا برای جلوگیری از وقوع این اتفاق، کلید های مینیاتوری وارد عمل می شوند.
3. ایجاد انشعاب حفاظت شده: به وسیله کلید های مینیاتوری، از انشعاب هایی از سه فاز در یک مدار یا یک فاز در مدار تک فاز می گیرید،‌محافظت نمایید.

نحوه نصب کلید مینیاتوری

برای نصب کلید مینیاتوری تک فاز و سه فاز دو راه حل وجود دارد که در ادامه به معرفی هرکدام خواهیم پرداخت.

نحوه نصب فیوز مینیاتوری سه فاز

فرض کنید که دارای یک کنتور 32 امپز سه فاز هستید. نصب این فیوز ها مشابه نصب فیوز های تک فار می باشد. در اولین قدم وارد برق سه فاز با حفظ نکات ایمنی وارد تابلو مستقیم سه فاز ما می شود. سپس برای اینکه سیستم ما نسبت به نشتی جریان حساس باشد، وارد کنترل فاز سه فاز می شود. خروجی مربوط به کلید محافظ جان سه فاز به دو قسمت تقسیم می شود. سیم فاز به صورت تک فاز بین انشعابات  بسته به نوع مصرف کننده تقسیم می شود و محددا از طریف کلید های مینیاتوری انتخاب شده، مدیریت می شود. به ترمینال انشعابی سیم نول منتقل می شود و در نهایت بین مصرف کنندگان توزیع می شود.

نحوه نصب فیوز مینیاتوری تک فاز

برای نصب این کلید ها با فرض بر این که شما داری یک انشعاب 32 آمپر از برق شبکه را دارید و همچنین داریا سیستم ارتینگ هستید کار را پیش می بریم. باید انتخاب کابل ها و سیم ها مطابق با قوانبن استاندارد باشد. شما یک کابل ۳ رشته شامل ارت، نول و فاز داری که از محل کنتور به داخل محور کشیده شده است. فیوز کابل ورودی به باکس مینیاتوری یا باید دو پل باشد و با تک پل و بعد از کلید های محافظ جان قرار می گیرند.

جریان کلید مینیاتوری ورودی برابر با حداکثر میزان جریان دریافتی از شبکه می باشد. سیم های خارج شده از کلید محافظ جان که شامل نول و فاز می باشد برای تقسیم کردن بین مصرف کنندگان توزیع می شود. مستقیما سیم ارت به همراه سیم نول برای مصرف کنندگان ارسال می شود. اما سیم فاز با انشعابات گونانگون تقسیم می شود و مجددا بر اساس مقدار مصرف کنندگام، وارد فیوزهای مینیاتوری می شود.

قیمت کلید مینیاتوری

یکی از تجهیزات برفی پر مصرف در بازار، کلید های مینیاتوری است که در برندهای مختلف با قیمت های متفاوت در بازار موجود می باشد. اکثر این فیوزها را فیوزهای چینی و یا تفلبی در بازار در بر می گیرد به همین علت مهم است که در هنگام خرید دقت لازم را داشته باشید و از مراکز معنبر اقدام به خرید کنید. قیمت کلید های مینیاتوری بسته به نوع، برند و … متفاوت است. اگر قصد خرید این کلید ها در برند های گوناگون  را دارید می توانید با مشاورین ما  در  شرکت Iran LV تماس بگیرید و محصول مورد نیاز خود را با قیمت مناسب تهیه کنید.