نحوه تنظیم و تست کلید اتوماتیک
در ابتدا برای انجام دادن تست کلید اتوماتیک لازم است تا با بعضی از تنظیمات مورد نیاز انواع کلید اتوماتیک با توجه با منحنی قطع آن آشنا شویم . در ادامه به معرفی این موارد می پردازیم و سپس شما را با نحوه تست کلید های اتوماتیک آشنا می‌کنیم.
آشنایی با منحنی قطع و تنظیمات آن
بر اساس منحنی قطع کلید این تنظیمات صورت می‌پذیرد. این منحنی دارای یک محور عمودی بر اساس زمان با واحد ثانیه و یک محور افقی بر اساس جریان نامی مورد نظر است که به شکل شبکه ای رسم شده است. نواحی بالای منحنی و سمت چپ، مشخص کننده نواحی هستند که کار تریپ کلید انجام می‌گیرد و نواحی پایین منحنی و سمت راست، مشخص کننده نواحی عملکرد عادی کلید می باشد.
متغیر های قابل تنظیم
یکی از مزایایی قابل تنظیم بودن کلید های اتوماتیک هیوندای این است که به شما این امکان را می‌دهند که در نمودار بر اساس محاسبات، تغییراتی را ایجاد کنید و به نفع خود سیستم حفاظتی را بهینه نمائید.
- جریان دائم پیوسته (Continuous Current Ir)
- تاخیر بلند مدت (Long Time Delay)
- قطع کوتاه مدت (Short Time Pickup)
- تاخیر کوتاه مدت (Short Time Delay)
- قطع سریع (Instantaneous Pickup)
- قطع جریان نشتی زمین (Ground Fault Pickup)
1. جریان دائم پیوسته (Continuous Current Ir)
جریان دائم پیوسته یا Continuous Current Ir همان جریان کاری کلید می‌باشد که برای تنظیم جریانی که از کلید عبور می کند به کار می‌رود. کلید این حد از جریان را بدون تریپ و به مدت طولانی عبور می‌دهد. Ir درصدی از In کلید می‌باشد. این متغیر در صد برابر جریان نامی کلید است.
2. تاخیر بلند مدت (Long Time Delay)
کاربرد این تاخیر بلند مدت در هنگامی است که در مواجه با یک نوع جریان هجومی گذرا هستیم. در این مدت در زمان مشخص کلید باید جریان را از خود عبور دهد. اگر این زمان از زمان تعریف شده طولانی تر باشد؛
این تأخیر زمانی هنگامی کاربرد دارد که با جریان هجومی گذرا روبه‌رو هستیم. در این حالت، کلید باید جریان را برای مدت زمان مشخصی از خود عبور دهد. اگر این زمان از مقدار تعریف‌شده فراتر رود، نشانه‌ای از وجود مشکل در مصرف‌کننده است و در این شرایط، کلید تریپ می‌دهد. مدت زمان عبور جریان می‌تواند بین ۲٫۲ تا ۲۷ ثانیه تنظیم شود. همان‌طور که در شکل مشاهده می‌شود، این بخش از منحنی دارای محدوده‌ای با شیب مشخص است که نشان می‌دهد با کاهش جریان، مدت زمان عبور جریان بیشتر می‌شود و برعکس.
3. قطع کوتاه مدت (Short Time Pickup)
قطع کوتاه‌مدت برای ایجاد تمایز در سیستم حفاظتی به کار می‌رود. در این شرایط، کلید برای مدت کوتاهی جریان مشخصی را از خود عبور می‌دهد. این زمان کوتاه به تجهیزات حفاظتی پایین‌دستی اجازه می‌دهد تا بخش معیوب مدار را که دچار اتصال کوتاه شده است، بدون نیاز به فعال شدن کلید اصلی از مدار خارج کنند. مقدار این جریان معمولاً بین ۱٫۵ تا ۱۰ برابر جریان نامی کلید (Ir) تعیین می‌شود.
4. تاخیر کوتاه مدت (Short Time Delay)
این زمان بر کنترل مدت زمان قطع کوتاه‌مدت تأثیر می‌گذارد و دو حالت دارد: زمان ثابت و شیب نمودار I²T. در حالت زمان ثابت، مقدار زمان بین ۰٫۰۵ تا ۰٫۵ ثانیه متغیر است، در حالی که در حالت شیب نمودار I²T این مقدار بین ۰٫۱۸ تا ۰٫۴۵ ثانیه قرار دارد. وجود تابع شیب، که زمان را به صورت معکوس با جریان تنظیم می‌کند (یعنی جریان بیشتر در زمان کمتر و برعکس)، باعث ایجاد هماهنگی بهتر بین کلید اصلی و سایر کلیدهای مدار می‌شود.
5. قطع سریع (Instantaneous Pickup)
با تنظیم این گرینه، اگر جریان عبوری از کلید بین ۲ تا ۴۰ برابر Ir یا جریان تنظیمی باشد؛ کلید فورا قطع می‌کند.
6. قطع جریان نشتی زمین (Ground Fault Pickup)
این پارامتر میزان جریان نشتی را که منجر به قطع مدار توسط کلید می‌شود، کنترل می‌کند. مقدار قابل تنظیم می‌تواند بین ۲۰٪ تا ۷۰٪ باشد و جریان نباید از ۱۲۰۰ آمپر فراتر رود. تنظیم این پارامتر به صورت تأخیر در قطع، در سه بازه زمانی ۰٫۱، ۰٫۲ و ۰٫۴ ثانیه انجام می‌شود.
لازم به ذکر است که کلیه کلید های اتوماتیک قابلیت تنظیم، تمام پارامتر های ذکر شده را نداشته و فقط کلید های اتوماتیک الکترونیکی این قابلیت را دارند.
تست کلید اتوماتیک
پس از انجام تنظیمات مربوط به کلیدهای اتوماتیک کامپکت مانند کلید اتوماتیک ال اس، می‌توان تست‌هایی را بر روی آنها انجام داد. این تست‌ها شامل سه آزمایش هستند که جزو فرآیند تعمیر و نگهداری کلیدهای اتوماتیک کامپکت محسوب می‌شوند.
۱) تست مقاومت عایقی
این تست کلید اتوماتیک، جدا کردن کلید و سپس بررسی مقاومت عایقی بین فازها و در سراسر ترمینال‌های بار است. اگر مقادیر مقاومت عایقی کاهش یافته و به مقادیر تعیین‌شده در دفترچه محصول نرسد، ممکن است کلید نتواند حفاظت مناسبی را فراهم کند. مقاومت عایقی بسته به مدل کلید متفاوت است و معمولاً در شرایط مناسب، این مقدار در بازه مگا اهم قرار دارد.
۲) تست مقاومت کنتاکت‌های کلید
این بخش مربوط به بررسی مقاومت کنتاکت‌های الکتریکی کلید است. مقادیر اندازه‌گیری‌شده در این تست باید با مقادیر ذکر شده در دفترچه محصول مقایسه شوند. در شرایط معمول، مقاومت کنتاکت‌ها باید بسیار کم باشد، زیرا کنتاکت‌ها باید جریان را با کمترین افت ولتاژ عبور دهند.
۳) تست تریپ کلید اتوماتیک کامپکت
این تست کلید اتوماتیک، شبیه‌سازی شرایط اضافه بار و خطای اتصال کوتاه است که پاسخ کلید را به این خطاها ارزیابی می‌کند. این تست شامل عبور جریان بالا از کلید است که باعث گرم شدن آن می‌شود. این تست در مرحله نهایی پس از دو تست قبلی انجام می‌شود تا اطمینان حاصل شود که کلید از نظر عایقی و مقاومت کنتاکت‌ها سالم است.
این تست به دو قسمت تقسیم می‌شود:
قسمت اول: تست حفاظت حرارتی
در این قسمت، جریان بزرگی (مثلاً سه برابر جریان نامی) به کلید اعمال می‌شود. اگر در طی این آزمایش، کلید تریپ نکند، یعنی محافظت حرارتی دچار مشکل شده است.
قسمت دوم: تست حفاظت مغناطیسی
در این تست کلید اتوماتیک، پالس‌های کوتاه و با جریان بسیار بالا به کلید ارسال می‌شود. این پالس‌ها شبیه به شوک یا خطای الکتریکی هستند که بسیار خطرناک است. در این قسمت، موفقیت یا شکست آزمایش به عملکرد تریپ کلید بستگی دارد.
نتیجه گیری
انجام تنظیمات اولیه برای اطمینان از عملکرد بهینه و صحیح کلیدهای اتوماتیک کامپکت قابل تنظیم ضرورری است که در این مطلب در ارتباط با این تنظیمات صحبت کردیم. بعد از آشنایی با این تنظیمات، تست کلید اتوماتیک را می‌توانید انجام دهید. این تست ها نه تنها به شناسایی عیوب می‌پردازند، بلکه باعث افزایش عمر مفید کلید می‌شوند. رعایت کلی این فرآیند ها باعث جلوگیری از خرابی ها و بهبود حفاظت سیستم الکتریکی می‌شود.